بخشی از مقدمه کتاب:
پایاننامه را بیشتر دانشجویان غولی بیشاخ و دم میدانند که 6 ماه تا 2 سال (شاید هم بیشتر) بر زندگی دانشجو سایه می افکند و خواب و خوراک می رباید. برخی از ترس این غول، عطای مدرک را به لقایش میبخشند و تحصیل را نیمهکاره رها میکنند. درحالیکه نگارش پایاننامه میتواند یکی از لذتبخشترین تجربهها باشد. یک پژوهش اصیل و عمیق در پاسخ به یک پرسش و چالش میتواند آوردههای بسیاری برای دانشجو داشته باشد که فقط یکی از آنها تخصص و شهرت در آن موضوع پژوهشی است. نتیجۀ آن شاید شغل و همکاری پژوهشیِ بیشتر باشد. ارمغان یک پایاننامۀ خوب میتواند برند شدن، حضور در جشنواره پایاننامههای برتر، شغلیابی، پذیرش دکترا، پذیرش سریعتر مقالات و ... باشد.
اما دانشجویان تازهکار در پژوهش و نگارش در انجام آن مشکل دارند. برخی از این مشکلات یا اشتباهات تا روز دفاع از پایان نامه نیز وجود دارد. بررسی آرای استادان داور در جلسات دفاع نشان می دهد که بسیاری از اشتباهات بین همه دانشجویان مشترک است و میتوان نام اشتباهات رایج را بر آنها نهاد.
به مصداق "ادب از که آموختی از بیادبان" این کتاب قصد دارد با شناساندن اشتباهات رایج در پایاننامهها مانع تکرار آنها شود. در کنار آن، مهارتهای کلیدی آموزش داده میشود که معمولا در کلاسهای روش تحقیق و سمینار تحقیق از آنها غفلت میشود؛ از جمله، اصول ارتباط با استاد راهنما و مشاور، اخلاق پژوهش و نگارش، مهارتهای سخنرانی در جلسات دفاع، شیوههای استناد به منابع علمی و موارد دیگر.
پایاننامهنویسی یک سفر علمی پژوهشی است که دانشجو باید از همان ابتدای تحصیل، خود را آماده کنند و تهیه و تدارک پیشنیازها و مقدمات را برنامهریزی کنند. مثلا یکی از پیشنیازها، آشنایی با محیط وب و فراگیری مهارتهای اطلاعیابی در محیط وب است که در انتخاب مقصد مناسب (موضوع) و فراهم کردن خوراک سالم (منابع علمی معتبر) برای ادامه سفر کمک میکند. بخشی از این کتاب به آموزش جستجو و منبعیابی اختصاص دارد. دسترسی به متون علمی معتبر خارجی یکی از چالشهای دانشجویان در ایران است، بر همین اساس، فصلی به معرفی پایگاهها و وبسایتهای دسترسیِ آزاد اختصاص یافت که میتوان از آنها کتاب، پایاننامه و مقالۀ رایگان و قانونی دریافت کرد.