نگارنده این اثر، مرحوم مرتضی شفیعی اردستانی، هیچگاه عشقی بالاتر از مطالعه و تحقيق در تاريخ، جغرافيا، فرهنگ و آداب و رسوم، و آثار تاريخی و نيز کاوش در گفتار و انديشه دانشمندان، مشاهیر و بزرگان علم و ادب زادگاهش اردستان نيافت. از اين رو از سال¬ها پيش و به حکم اين علاقه در آرزوی آن بود که نسبت به گردآوری اطلاعاتی جامع و تحقيقی کامل و مستند درباره شهر اردستان اهتمام لازم را بعمل آورد. نخستين کوشش وی در اين باب مربوط به دوران دانشجوئی در دانشگاه تهران بود که در حدود نيم قرن قبل پايان¬نامه دوره ليسانس خود را به شرح حال مشاهير، عرفاء، حکما، و شعرای اردستان اختصاص داد. با گذشت اين زمان تحقيقات از نظرش کافی به نظر نرسيد؛ زيرا همواره بر حجم اطلاعات افزوده شد و گستره آگاهی وی نسبت به اردستان دقيق¬تر و عميق¬تر گرديد و نهایتا حاصل تمامی این تلاشها منجر به تألیف مجموعه¬ای کامل و معتبر و متکی بر منابع و مستندات در دسترس گردید. کتاب حاضر یکی از آثار ارزشمند و ماندگار مرحوم مرتضی شفیعی اردستانی می-باشد که برای اولین بار در زمان خود به بررسی همه¬جانبه پیرامون اردستان و در حوزه¬های مختلف از جمله فرهنگ، آداب و رسوم، گویش¬های محلی، جغرافیای تاریخی، اقلیم، ابنیه و آثار تاریخی، و شرح حال دانشمندان، مشاهیر و نام¬آوران آن خطه پرداخته است. آن مرحوم فقید با مصروف داشتن وقت فراوان، تلاش بی¬وقفه و به هزینه شخصی و با امکانات اندک نسبت به تحقیق و جمع¬آوری اطلاعات گوناگون از زادگاهش که همواره علاقه وافری به آن داشت، اقدام نمود و به دلیل همین علاقه و اشتیاق عنوان «اردستان نگینی بر انگشتر کویر» را، که زیبنده این مکان و مردمانش است، برای آن برگزید. این اثر که در ابتدا به¬صورت خطی انتشار یافت، تنها مرجع دانش¬پژوهان و دانشجویان و علاقه¬مندان به تاریخ و فرهنگ اردستان در طی سالیان گذشته بوده است.